TỈNH BANG ALBERTA CÓ THỂ LY KHAI KHỎI CANADA?
Tuần này, Thủ hiến Alberta – bà Danielle Smith – đã gây chú ý khi tuyên bố rằng Alberta có thể tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc ly khai khỏi Canada nếu chính phủ liên bang không tôn trọng quyền hạn của tỉnh, đặc biệt trong các vấn đề như năng lượng và tài nguyên.
Trong một bài phát biểu trực tuyến, bà Smith cho biết bà không ủng hộ việc Alberta tách khỏi Canada, nhưng nhấn mạnh rằng người dân Alberta có quyền quyết định tương lai của mình. Bà cảnh báo rằng nếu chính phủ liên bang tiếp tục áp đặt các chính sách mà tỉnh cho là gây hại, một cuộc trưng cầu dân ý về việc ly khai có thể được tổ chức vào năm 2026, với điều kiện là một bản kiến nghị do người dân dẫn đầu thu thập đủ chữ ký cần thiết.
Thông báo của Smith được đưa ra chỉ một tuần sau khi Thủ tướng Mark Carney dẫn dắt Đảng Tự do thắng trong cuộc bầu cử. Thông báo này cũng được đưa ra khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tiếp tục đe dọa Canada bằng thuế quan và nói về việc nước này sẽ trở thành tiểu bang thứ 51.
Nguyên nhân dẫn đến căng thẳng
Alberta, tỉnh giàu tài nguyên dầu khí, đã có mâu thuẫn lâu dài với chính phủ liên bang do các chính sách môi trường bị cho là cản trở phát triển kinh tế của tỉnh. Bà Smith đã chỉ trích các chính phủ liên bang tự do trước đây vì đã ban hành các quy định gây thiệt hại kinh tế cho ngành công nghiệp dầu mỏ của Alberta và Bà cũng cho biết bà không muốn chính phủ liên bang can thiệp vào các vấn đề của tỉnh.
Mặc dù có sự bất mãn trong tỉnh, các nhà phân tích cho rằng khả năng Alberta thực sự ly khai là rất thấp. Thay vào đó, mối đe dọa ly khai có thể được sử dụng như một công cụ chiến lược để đàm phán với chính phủ liên bang, tương tự như các cuộc trưng cầu dân ý lịch sử của Quebec.
Thủ tướng Mark Carney đã bắt đầu các cuộc đàm phán với bà Smith để giải quyết các mối quan tâm kinh tế của Alberta, thúc đẩy hợp tác và sự thống nhất quốc gia.
Mặc dù khả năng ly khai thực sự còn xa vời, nhưng động thái này có thể là một chiến lược để thúc đẩy các cuộc đàm phán và thay đổi chính sách có lợi cho tỉnh.